Czy zastanawialiście się kiedyś skąd biorą się dobre pomysły? Jak pisarze, malarze, naukowcy, muzycy tworzą arcydzieła, dokonują przełomowych odkryć i tym samym zapisują się na kartach historii? Jak ludzie tworzą viralowe trendy, które są później powtarzane przez miliony? Na każde z tych pytań odpowiada słowo: kreatywność, a skąd ona się bierze, przeczytacie poniżej.
Książka zatytułowana “Where good ideas come from. The Seven Patterns of Innovation” autorstwa Stevena Johnsona, amerykańskiego autora popularnonaukowego i teoretyka mediów, jest analizą historii, wielkich odkryć i ludzkiego umysłu. Autor prezentuje w niej własną teorię dotyczącą siedmiu wzorów innowacji, w skład których wchodzą: sąsiednia możliwość, płynne sieci, powolne przeczucie, szczęśliwy traf, błąd, egzaptacja (przystosowanie się istniejących cech do nowej funkcji) i platformy. Johnson opisuje sam pomysł nie jako moment, w którym nad czyjąś głową zaświeca się żarówka niczym w kreskówkach, lecz jako sieć na najgłębszym poziomie. Nowy pomysł jest nowym połączeniem neuronów, które nie pojawiło się nigdy wcześniej. Wobec tego Johnson zadał sobie pytanie: jak umieścić swój mózg w środowisku sprzyjającym tworzeniu się nowych sieci neuronalnych?
Darwin i rafy koralowe
Ulubionym przykładem autora, wyjaśniającym mechanikę powstawania nowych pomysłów, jest Charles Darwin. Darwin podczas swojej wizyty na Wyspach Keelinga (nazywanymi też Wyspami Kokosowymi) zauważył w oceanie rafy koralowe. Zastanowiło to przyrodnika, ponieważ wiedział, że w tej części Pacyfiku nie ma zbyt wielu składników odżywczych, mimo to rafy wciąż były żywe. Dokładnie ten moment w życiu Darwina spowodował, że kolejni naukowcy podjęli trop i również zaczęli się zastanawiać jakim cudem rafy przetrwały w tak nieodpowiednim dla nich środowisku. Zjawisko te, nazwane później paradoksem Darwina, stało się międzynarodową zagadką naukową i sprawiło, że wielu ludzi zaczęło poszukiwać odpowiedzi. Wycieczka Darwina i rafy koralowe obudziły innowacyjne myślenie w kolejnych osobach.
Szukamy autorów / twórców kontentu. Tematy: film, streetwear, kultura, newsy. Chcesz współtworzyć życie kulturalne twojego miasta? Dołącz do ekipy HIRO! Kliknij tutaj, aby dowiedzieć się więcej
Co ciekawe, obecnie paradoks Darwina jest uznawany za rozwiązany. Odpowiedzią na pytanie “Jak rafom udaje się przeżyć w oceanicznych pustyniach bez pokarmu?” są… gąbki. To organizmy żyjące na rafach, które pompując ogromne ilości wody przez swoje ciała wytwarzają rozpuszczone materie organiczne. I właśnie te materie stają się pożywieniem dla raf.
Sąsiednia możliwość i płynne sieci
Co w praktyce oznacza sąsiednia możliwość? Innowacyjna myśl otwiera nowe ścieżki do eksploracji. To również zestaw możliwości dostępnych dla danych jednostek, społeczności, instytucji, organizmów czy produktywnych procesów w danym momencie ewolucji. Z kolei płynne sieci Johnson rozumie jako płynność myśli gdzieś pomiędzy mglistym pomysłem a solidnym faktem. W płynnych sieciach przeczucia mogą łączyć się z przeczuciami zrodzonymi w innych umysłach. Te sieci działają najlepiej, gdy wiele osób żyje razem w jednej przestrzeni, ponieważ wtedy przeczucia mogą przepływać przez wiele umysłów i tworzyć różne pomysły.
Teorię tę potwierdza wykres pokazujący związek pomiędzy przełomowymi wynalazkami a rozwojem miast. Przed urbanizacją na przestrzeni tysięcy lat pojawiło się zaledwie kilka odkryć. Sytuacja zmieniła się diametralnie, gdy ludzie zaczęli rozwijać miasta – w krótkim czasie pojawiło się wiele przełomowych odkryć, takich jak alfabet, mydło czy koło.
Kreatywność a powolne przeczucie
Kolejny czynnik, czyli powolne przeczucie, wskazuje na istotną rolę czasu w tworzeniu się nowych pomysłów. Idee, przebłyski, wielkie wynalazki potrzebują czasu, by wyrosnąć w ludzkim umyśle. W pewnym momencie ludzie mają pomysł w głowie, lecz nie dysponują jeszcze narzędziami, by ukazać go w dziennym świetle. Świetnie pokazuje to kolejny przykład z życia Darwina. W swojej autobiografii opisuje historię sformułowania teorii naturalnej selekcji. Przedstawił to jako moment eureki, w którym po prostu teoria wpadła mu do głowy. Jednak późniejsze analizy dzienników Darwina z tego okresu pokazują, że elementy jego słynnej teorii pojawiały się w zapiskach wiele miesięcy przed nagłą eureką. Darwin miał pomysł w głowie, ale wtedy jeszcze nie był w stanie w pełni go wyartykułować.
