Artyści to bardzo szeroka profesja, która obejmuje muzyków, pisarzy, aktorów oraz szereg innych osób zarabiających na życie dzięki tworzeniu dzieł z zakresu kultury i sztuki. W związku z różnorodnością aktywności i zajęć, w jakich uczestniczą artyści, niesamowicie ciężko jest precyzyjnie oszacować, w jaki sposób kształtują się ogólne zarobki artystów. Jedno jest jednak pewne – pandemia koronawirusa ogromnie wpłynęła na branżę kulturalną i artystyczną, niejako odcinając tysiące osób od źródła utrzymania. Jak sytuacja wygląda w 2021 roku?
Jak kształtują się zarobki artystów w 2021 roku?
Zarobki artystów od wielu lat są wielką niewiadomą. Amplituda wynagrodzeń w tej branży jest ogromna – można z powodzeniem stwierdzić, że największa w porównaniu do wszystkich innych branż. Czym to zróżnicowanie w zarobkowaniu jest spowodowane? Na pewno bardzo szerokim spektrum aktywności, różnymi dziedzinami sztuki i kultury, ale też marką, jaką reprezentuje dany artysta.
Artystą jest pisarz, który przez rok tworzył powieść, za którą otrzymuje prowizję w postaci 2% od sprzedanego egzemplarza. Artystą jest również muzyk, który wydaje płyty i koncertując, wypełnia stadiony lub hale, zarabiając przy tym około 30 tysięcy złotych miesięcznie. Artystą jest również członek orkiestry filharmonii, który podejmuje współpracę w ramach umowy o pracę. Ze względu na różnorodność artystów, ich form zatrudnienia, sposobu zarobku na życie, nie sposób ustalić średniego wynagrodzenia artysty w 2021 roku. Szukając konkretnej profesji artystycznej, możemy sprawdzić, jak klarują się jej średnie zarobki na https://www.aplikuj.pl/kalkulator-wynagrodzen.
Czy pandemia koronawirusa ma duży wpływ na strukturę zarobków artystów?
Choć artyści różnią się między sobą sposobem działania, dziedziną pracy oraz wynagrodzeniem, z pewnością znajdziemy jeden wspólny element. Jest nim kryzys spowodowany pandemią koronawirusa. Wraz z końcem I kwartału 2020 roku, rząd w ramach obostrzeń zdecydował się na zamknięcie wielu instytucji kulturalnych, zakazał organizacji wydarzeń artystycznych takich jak koncerty czy spektakle teatralne. Obostrzenia dotknęły również branżę filmową, która z powodu zamknięcia kin nie mogła w swobodny sposób prezentować nowych premier.
Wydarzenia, którymi świadkami jesteśmy do dziś, sprawiły, że wielu artystów straciło źródło zarobkowania. W wielu przypadkach artyści nie posiadają wzorem innych branż stałych umów z pracodawcą. Brak popytu na usługi kulturalne w bezpośredni sposób wpłynął na drastyczne zmniejszenie lub utratę ich źródła dochodu.
Forma zatrudnienia artystów – umowa o pracę, umowa cywilnoprawna czy działalność?
Jak wcześniej wspomniano, forma zatrudnienia artystów nie jest tak unormowana, jak w przypadku innych branż. Artyści współpracują często na zasadzie kontraktów, umów o tantiemy lub gaże. Wielu artystów dywersyfikuje źródła zarobków, zatrudniając się w kilku instytucjach kulturalnych w ramach umów cywilnoprawnych. Tego typu forma zatrudnienia pozwala na dużą elastyczność artysty, a w dobrych czasach pozwala na generowanie satysfakcjonujących dochodów. Jednak bazując na poprzednim i obecnym roku, można stwierdzić, że brak stabilności zawodu artysty ma też duże wady.
Rzadziej spotykani są artyści, którzy świadczą swoją aktywność wobec pracodawcy w ramach umowy o pracę. Są to z reguły aktorzy i członkowie orkiestr i zespołów, którzy pracują dla jednej instytucji jak teatr, opera bądź filharmonia. W tym przypadku, pomimo pandemii, artyści otrzymują swoje wynagrodzenie.
Jakie są perspektywy wzrostu zarobków artystów w następnych latach?
To, w jaki sposób kształtować się będą perspektywy zarobków artystów w następnych latach, zależy w głównej mierze od sytuacji epidemiologicznej w Polsce, i idących z nią obostrzeń rządowych. Jeśli sytuacja nie ulegnie poprawie, będziemy mogli śmiało mówić o prawdziwym kryzysie. Dlatego też osoby, które dopiero poszukują swojej ścieżki zawodowej, mogą sprawdzić, w jakich branżach warto szukać pracy w 2021 roku.
Jeśli natomiast wszystko wróci do normy dobrze znanej nam sprzed 2 lat, społeczeństwo głodne kultury z pewnością częściej będzie korzystać z owoców pracy artystów, zapewniając im popyt na usługi i poprawiając ich sytuację zarobkową.
