Wybraliśmy 10 rosyjskich filmów, które trzeba obejrzeć

Ajka to historia imigrantki z Kirgizji, której silny instynkt przetrwania sprawia, że jest w stanie przetrzymać prawdziwą gehennę. Dworcewoj pokazuje bezlitośnie i dobitnie katastrofę humanitarną, którą przeżywa współczesny świat, często zupełnie ją ignorując. Otrzeźwienie i ból, z którymi widz opuszcza seans Ajki, mogą zdziałać o wiele więcej w trudnym i jakże aktualnym dziś temacie migracji niż niejedne polityczne i medialne hasła.

Dla Dworcewoja najważniejszy w realizacji filmu jest punkt wyjścia, to, od czego historia się rozpoczyna. Przystępując do zdjęć, reżyser sam nie wiedział, jak zakończy się jego opowieść. Gdy nakręciliśmy 20 minut filmu, poczułem, że bohaterka narodziła się naprawdę, zaczęła żyć własnym życiem, nie wyznaczamy już jej ścieżki. Nasze zadanie polegało na tym, aby uważnie wsłuchiwać się w nią, będąc wrażliwym na to dokąd i w jakim celu podąża.

Zdjęcia do Ajki zrealizowała znakomita operator Jolanta Dylewska. W jej obiektywie Moskwa przytłacza nas odcieniami szarości i uporczywym śniegiem, a ciasne kadry sprawiają, że, podobnie jak bohaterce, często brakuje nam przestrzeni na głęboki oddech.

Za charakteryzację odpowiedzialny był Tomasz Matraszek, za postprodukcję dźwięku zaś Joanna Napierska. Film został zrealizowany w niemiecko-polsko-kazachsko-chińskiej koprodukcji. Ze strony polskiej projekt wsparła Anna Wydra z Otter Film.

Film w reżyserii Antona Bilżo zdobył dwa wyróżnienia na Festiwalu Filmowym Okno na Europę w Wyborgu. Fabuła obrazu oparta jest na licznych kontrastach. Dwaj przyjaciele, początkujący psychiatrzy, mają zupełnie różny stosunek do życia. Jeden chce zawsze postępować według ustanowionych zasad; drugi – eksperymentować. Pierwszy to poukładany prymus; drugi – wichrzyciel spokoju. Pierwszy kocha, jednocześnie nienawidząc; drugi nienawidzi, kochając. Niestety obaj kochają tę samą kobietę. Dla jednego jest ona matką, dla drugiego zaś kochanką.

Zachwycający projekt filmowców-debiutantów – Dwoje. Zarówno dla reżysera Timofieja Żałnina, jak i pozostałej ekipy (aktorów, operatora, kompozytora) było to pierwsze zetknięcie z dużym planem filmowym. Projekt miał być swego rodzaju manifestem szeroko rozumianej wolności. Twórcy dostali od producentów pełną swobodę artystyczną. Aby ją wyrazić, podobnie jak bohaterowie filmu, musieli zmierzyć się z syberyjską srogą tajgą.

Oszałamiająco piękne ujęcia tajgi, oddające wyższość przyrody nad małymi, ludzkimi problemami, a także akcja trzymająca w napięciu do ostatniej sceny sprawiają, że debiutancki projekt stał się dojrzałym, silnym głosem rosyjskich filmowców młodego pokolenia.

Jest to kameralna opowieść o rodzinie drwali z odległej kabardyjskiej wioski. Ojciec, jego synowie Mucha i Bies oraz żona Biesa – Zaira – żyją ze sobą w zgodzie i miłości, ale bracia są skłóceni ze wszystkimi sąsiadami. Powrót do domu najmłodszego syna, początkowo dający nadzieję na lepsze jutro, w rezultacie tylko pogłębia konflikt, który ostatecznie doprowadzi do tragedii.

Władimir Bitokow pochodzi z Nalczyka, stolicy Republiki Kabardyjsko-Bałkarskiej. Jak sam podkreśla, jest to jego dom, ojczyzna, w której chce żyć i tworzyć. Głębokie rzeki to pierwszy film w całości nakręcony w języku kabardyńskim.

W filmie nie zobaczymy wielu profesjonalnych aktorów. Twórcy nie przeprowadzili typowego castingu, różnymi sposobami szukali ludzi podobnych do wykreowanych bohaterów. Każdy bohater filmu w jakimś stopniu przypomina konkretne zwierzę. Mucha – zdrowego, silnego, włochatego misia; Ojciec – owczarka kaukaskiego – który czasami głośno szczeka, ale ma dobre serce. Największy problem mieliśmy z Biesem. Dla jego roli potrzebny był wilk – dziki i nieprzewidywalny. Przypadkowo natknąłem się w Internecie na zdjęcie aktora majkopskiego teatru: był postawny, schludny i miał w oczach coś, czego szukałem. Przeszliśmy z nim najcięższą drogę, charakterem przypominał bowiem swojego bohatera. Długo musieliśmy pracować nad odrzuceniem wyuczonych klisz teatralnych. W końcu sprawiłem, że zupełnie znienawidził mnie na planie. Dopiero wtedy wszystko zaczęło nam iść dobrze – opowiada Bitokow.

Reżyserka Daria Żuk przenosi nas w lata 90., opowiadając historię młodej didżejki z Mińska, która marzy o tym, aby wyjechać do USA, gdzie w końcu będzie mogła być naprawdę sobą. W drodze do realizacji swoich marzeń Wiela trafia do przemysłowego miasteczka, w którym wszyscy mieszkańcy pracują przy produkcji kryształów.

Tytuł filmu ma wymiar symboliczny i wieloznaczny. Jest znamieniem minionego czasu, czasu zastoju i braku perspektyw w nowej, postkomunistycznej rzeczywistości.

Kryształ, jako metafora, występuje w filmie na kilku płaszczyznach. Jest to ten dobrobyt, do którego na pokaz dążyliśmy w czasach ZSRR, ustawiając kryształ w najbardziej widocznym miejscu kredensu w salonie. To także kruche marzenie głównej bohaterki, która dąży do świetlanej przyszłości. Kryształ w filmie to również przedmiot, który można sprzedać na bazarze na Zachodzie. Głównej bohaterce, która marzy o wyjeździe z Białorusi, wydaje się, że ona sama, jak kryształ, zyska prawdziwą wartość i możliwość samorealizacji dopiero za granicami swojej ojczyzny – w wywiadzie dla RIA Nowosti opowiadała Daria Żuk.

Nowatorski thriller w reżyserii Natalii Pierszynej, snujący chimeryczną opowieść z kikimorą, leszym i innymi ciemnymi mocami lasu w tle. Zaskakujące zwroty akcji, znakomite aktorstwo i mroczna, tajemnicza sceneria trzymają widza w napięciu do ostatnich kadrów.

https://www.youtube.com/watch?v=TVaYQVC9Hus

Niech będzie Liza porusza podobne wątki, co Elena czy Niemiłość Andrieja Zwiagincewa – temat trudnych relacji między dziećmi i rodzicami, konsekwencje nieokazywania uczuć, egoizmu jednych członków rodziny i zagubienia, osamotnienia drugich. To właśnie rodzinne konflikty bywają najbardziej dotkliwymi, bliscy ludzie mogą bowiem z jednakową siłą kochać i nienawidzić siebie nawzajem. W tym tkwi paradoks rodziny. W tym też Kagramanow odnalazł inspirację dla swojego obrazu.

Jak podkreśla twórca, kino to sztuka audiowizualna, w której każdy kadr i dźwięk ma ogromne znaczenie. Scenografia, kolorystyka, światło, ujęcia – wszystko to oddziałuje na widza w każdej minucie filmu. Dlatego reżyser wraz z całą ekipą poświęcili wiele czasu na dobór wnętrz, przedmiotów, kompozycję kadru i pracę ze światłem. Najważniejsze dla nas było stworzenie atmosfery w kadrze. W filmie są momenty, w których światło odgrywa kluczową rolę, podkreśla dramaturgię wydarzeń, buduje atmosferę. Nastrój bohaterki, jej rozterki, wewnętrzną walkę ze swoimi słabościami akcentuje wszystko wokół. Chcieliśmy przede wszystkim postawić widza w pozycji obserwatora – komentuje Kagramanow.

Oprócz przepięknej, niezwykle precyzyjnej pracy operatorskiej Iwana Ustinowa, należy także wyróżnić kompozycję muzyczną Olega Litwiszko, która w subtelny sposób buduje atmosferę filmu.

Iwan I. Twierdowski jest jednym z najbardziej wyrazistych i oryginalnych młodych reżyserów w Rosji. Podrzutki jest swego rodzaju fantasmagorią opartą na współczesnych rosyjskich realiach. Ciężko jest jednoznacznie określić gatunek filmu, krytycy opisują go jako szyderczą przypowieść o korupcji sądów i bezkarności służb mundurowych, komiks, dystopię czy karykaturę rzeczywistości.

Podrzutki zdobyły dwie nagrody na tegorocznym 29. Kinotawrze. Za Najlepszą Rolę Żeńską doceniono Annę Slu, a w kategorii Najlepsza praca operatorska najwyżej oceniony został Denis Ałarkon-Ramires.

Podobnie jak w Zoologii Twierdowski ponownie z mizantropijną nutą przedstawia nie ludzi, a bezduszne roboty, które dawno zatraciły pierwiastek ludzki i tylko powierzchownie wyglądają normalnie. Wewnątrz dawno już nastąpiła destrukcja i mutacja genowa.

Reżyserski debiut gwiazdy rosyjskiego ekranu, Daniły Kozłowskiego, który wcielił się w filmie w tytułową rolę. Daniłę możecie kojarzyć z kreacji aktorskich w takich produkcjach, jak DuchLess, Szpieg, Dubrowski, Załoga czy Matylda.

Piłkarz drużyny narodowej, Jurij Stolesznikow, po tym kardynalnym błędzie w ważnym meczu opuszcza kadrę, kończy karierę piłkarską i zostaje trenerem niewielkiej prowincjonalnej drużyny. To właśnie z tym klubem Stolesznikow będzie musiał dokonać niemożliwego – ponownie uwierzyć w siebie i w możliwości swoich podopiecznych.

Wojna Anny – nowy obraz Aleksieja Fiedorczenki to minimalistyczne, a zarazem przełomowe spojrzenie na Holocaust w kinie rosyjskim. Historia przejmująca, bolesna, a jednocześnie opowiadająca o okrucieństwie subtelnie, niemal bajkowo. Film praktycznie pozbawiony jest fabuły, przeplatające się sceny nie pozwalają widzom dokładnie odtworzyć chronologii wydarzeń. Wraz z sześcioletnią Anną jesteśmy tylko świadkami bezlitosnej, wojennej rzeczywistości, którą obserwujemy przez szczelinę w kominku w niemieckiej komendanturze.

W główną rolę wcieliła się znakomita Marta Kozłowa. Mimo, iż jej kreacja była zupełnie pozbawiona dialogów dziewczynka stworzyła imponująco wiarygodny, przenikliwy i pełen ekspresji portret Anny.