Efekt Mandeli – wyjaśnienie, przykłady, teorie

Skup się i przypomnij sobie, kiedy umarł Nelson Mandela. W latach 80., kiedy walczył o wolność RPA? Zgon nastąpił w więzieniu? Nic z tych rzeczy. Nelson Mandela umarł dopiero kilka lat temu, mimo że część społeczeństwa jest pewna, że stało się to o wiele dawniej.

Takie zbiorowe, aczkolwiek błędne przekonanie nazywamy efektem Mandeli.

Nie tylko Mandela

Mogłoby się wydawać, że mówimy tutaj o pojedynczym przypadku. W końcu zjawisko zostało nazwane na cześć Nelsona Mandeli, a jego śmierć jest sztandarowym przykładem. Nic bardziej mylnego – w kulturze, historii oraz życiu codziennym nieustannie doświadczamy tego dziwacznego, niezgłębionego i nieuzasadnionego jeszcze doświadczenia.

Szukamy autorów / twórców kontentu. Tematy: film, streetwear, kultura, newsy. Chcesz współtworzyć życie kulturalne twojego miasta? Dołącz do ekipy HIRO! Kliknij tutaj, aby dowiedzieć się więcej

W dziwnych zakamarkach internetu zapoznać się możemy z teoriami spiskowymi. Jedna z nich mówi o tym, że efekt Mandeli jest jasnym dowodem na istnieje równoległych światów. Według tej tezy wszelkie elementy, które rzekomo pamiętamy, a które ostatecznie okazują się nieprawdziwe, niejako przeniknęły z innych wymiarów. Ktoś wysnuł nawet teorię, że rządowe podróże w czasie nieco wymknęły się spod kontroli, a efekt Mandeli jest tego skutkiem ubocznym.

Choć są to bez wątpienia intrygujące teorie, to wszystko wskazuje na to, że mamy do czynienia ze zjawiskiem psychologicznym, albowiem człowiek ma tendencję do dopowiadania sobie pewnych rzeczy. Ciekawe jest jednak to, jak często doświadczamy efektu Mandeli.

Efekt Mandeli – przykłady

Efekt Mandeli dotyczy wielu spraw, które nas otaczają. Weźmy chociażby słynną grę (czy raczej serię gier, bo na rynku ukazały się dziesiątki, jeśli nie setki wersji) Monopoly. Na okładce tej planszówki widnieje miły pan kapitalista, który ma na sobie elegancki garnitur oraz kapelusz. I, według wielu osób, nosi monokl – jednak jest to złudzenie, bowiem na okładce Monopoly jest akurat tyle monokli, ile szarych komórek w mózgach osób wspierających Ordo Iuris.

Wspomniałem już o śmierci Nelsona Mandeli, która miała miejsce o wiele później, niż twierdzi znaczna część społeczeństwa. Nie był on jednak jedyną osobą, która uśmiercono przedwcześnie – do tego zacnego grona należy również Fidel Castro czy Muhammad Ali, którzy zmarli w 2016 roku (Mandela w 2013). W związku z tym doszło do wielu absurdalnych sytuacji, w których dopiero w chwili śmierci dowiadywaliśmy się, że ci ludzie żyli znacznie dłużej, niż przypuszczaliśmy.

Efekt Mandeli – filmy

Efekt Mandeli dotknął również kinematografię. Mowa tutaj o najbardziej kultowych produkcjach, które cieszą się po dziś dzień niesłabnącą popularnością, a nieprawdziwe cytaty czy wydarzenia wręcz przesiąkły do powszechnego obiegu. Na przykład „słynna” scena, w której facet w czarnej masce i płaszczu wyjawia Luke’owi Skywalkerowi, że jest jego ojcem. Luke, i am your father to jednak cytat, który mimo ogromnego wpływu na popkulturę… ani razu nie padł z ekranu. Dziwne, prawda? Albo Forrest Gump, który w oryginalnej wersji wcale nie mówi, że życie jest jak pudełko czekoladek, tylko… życie było jak pudełko czekoladek.

Aha, nie można zapomnieć o Titanicu. Nie, Leonardo Di Caprio nie przeżył tej katastrofy. Wybaczcie spoiler.

Efekt Mandeli – Polska

Jeśli chodzi o nasze rodzime podwórko, to efekt Mandeli jest znacznie bardziej na wyciągnięcie ręki, niż mogłoby się nam wydawać. Z pewnością pamiętacie słowa naszego hymnu. Pamiętacie, prawda?

Jeszcze Polska nie zginęła, póki my żyjemy.

Jeszcze Polska nie zginęła, kiedy my żyjemy.

Która wersja jest poprawna? Ta druga, choć wielu z nas bez zawahania śpiewałoby te pierwsze słowa.

Efekt Mandeli – geografia, polityka, przemysł…

Efekt Mandeli dotyczy praktycznie każdej gałęzi życia. Wiele osób jest absolutnie przekonania o nieprawdziwym położeniu Australii oraz Nowej Zelandii, odległości Sycylii od reszty Włoch czy też Japonii od Azji. Niektórzy z nas nie dostrzegają przerwy w logo Volskwagena pomiędzy literami V oraz W, mylą nazwisko Flintstone’ów czy przedwcześnie uśmiercają znane osoby. To powszechne, naturalne i ludzkie, ale bardzo zastanawiające – może w teorii o innych wymiarach jest ziarnko prawdy?

Zobacz również: TOP 5 – filmy o zemście

Filmy o zemście – TOP 5 historii skupionych na odwecie