19. edycja Millenium Docs Against Gravity

Już wkrótce rozpocznie się, wyczekiwany przez wielu, największy festiwal filmów dokumentalnych. Mowa oczywiście o Millennium Docs Against Gravity. 19. Edycja tego wyjątkowego wydarzenia, rozpocznie się już 13 maja i będzie trwać 9 dni, aż do 22. Część kinowa odbędzie się aż w ośmiu polskich miastach – Bydgoszcz, Gdynia, Katowice, Lublin, Łódź, Poznań i Warszawa. Przedstawiamy program całego wydarzenia.

Calendar Girls, zdjęcie: Love Martinsen

Po dwóch latach zahamowania przed pandemię, festiwal Millennium Docs Against Gravity rusza z niezwykle interesującymi, a zarazem skłaniającymi do głębokiej refleksji, najnowszymi osiągnięciami kina dokumentalnego z dosłownie, całego świata. Czego możemy się spodziewać? 170 starannie wyselekcjonowanych filmów, podzielonych na kategorie. Co ciekawe, wszystkie prezentowane w programie filmy zostały wyreżyserowane równo przez 90 kobiet i 90 mężczyzn. W Konkursie Głównym przeważają twórczynie – najlepsze filmy dokumentalne stworzyło 8 reżyserek i 6 reżyserów.

Spis treści:

Kategorie filmowe Millenium Docs Against Gravity

W tym roku pojawi się kilka nowych sekcji, dotyczących tematów i miejsc, które w ostatnim czasie szczególnie interesowały twórców i twórczynie kina. Love Stories, czyli jak sama nazwa sugeruje, historie o miłości – do ludzi i do wulkanów, w ekstremalnych warunkach i na krańcach świata, w rzeczywistości, a nawet w świecie wirtualnym. Nauka nas uratuje stanowi pigułkę rzetelnej wiedzy o gospodarce obiegu zamkniętego, mięsie hodowanym laboratoryjnie, szczepionkach czy topnieniu lodowców. Sekcja Zanim dorośniesz dotyczy życia młodych bohaterów i bohaterek, którzy poszukują swojej ścieżki, często rzucając wyzwanie nieprzychylnej rzeczywistości. Z kolei Oblicza Dalekiego Wschodu pokazują rzeczywistość regionu, który nieustannie podlega dynamicznym zmianom społecznym, kulturowym i politycznym. W tym roku po raz pierwszy na festiwalu zostanie zaprezentowany Konkurs Filmów Krótkometrażowych! W świecie nowości znajdują się retrospektywne filmy Susan Sontag i Billa Morrisona.

Akademia Dokumentalna Oki Dki
Archiwa Przyszłości
Bohaterowie Są Wśród Nas
Człowiek W Kinie
Czwarte Oko
Fetysze I Kultura
Historie Intymne
Klimat Na Zmiany
Konkurs Filmów Krótkometrażowych
Love Stories
Miejsca
Muza I Wena
Nauka Nas Uratuje
Oblicza Dalekiego Wschodu
Retrospektywna Billa Morrisona
Retrospektywna Susan Sontag
Zanim Dorośniesz

Housewitz

Rethink Everything

Hasło tegorocznego festiwalu to Rethink Everything. Zostało ono zaczerpnięte z „Wymyślić świat na nowo”, reż. Richard Dale i Nigel Walk. Stanowi ono zachętę do przemyślenia spojrzenia na świat w obliczu pandemii oraz rosyjskiej agresji w Ukrainie. W ramach 19. Millennium Docs Against Gravity zostanie zaprezentowanych pięć filmów opowiadających o Ukrainie.

Polecenia Karola Piekarczyka

Dyrektor festiwalu filmowego, jak co roku (prawie), przygotowuje listę dokumentów, na które powinno się zwrócić szczególną uwagę. Jednak w 2022, lista poleceń to aż 12 wyjątkowych i niezwykle inspirujących filmów. Jakich? Zachęcamy do zapoznania się z zapowiedziami poniżej.

Poznaliśmy się w wirtualnej rzeczywistości (We Met in Virtual Reality) – Nie zdarza się często mówić, że coś zostało zrobione po raz pierwszy, a tak jest w przypadku tego filmu, który został nakręcony w całości w wirtualnej rzeczywistości, na platformie VRChat. Mimo że w tej opowieści nie zobaczymy prawdziwych twarzy bohaterek i bohaterów, a tylko ich awatary, nauczymy się z niej czegoś ważnego o miłości, przyjaźni i relacjach międzyludzkich.

W mroku niepewności (A Night of Knowing Nothing) – film nie tworzy nowego genre dokumentalnego, ale jednak formalnie wymyka się definicjom, przechadzając się swobodnie na granicy gatunków. Ta hipnotyczna i senna opowieść to z jednej strony tragiczne love story, a z drugiej historia protestu i obraz opresji ze strony hinduskiego reżimu, o których rzadko mówimy.

Krowa (Cow) – po obejrzeniu portretu Lumy, chciałoby się powiedzieć, „jaka ta krowa jest ludzka”! I to byłby błąd. Film Andrea Arnold pokazuje, że musimy przestać być homocentryczni, bo właśnie to może doprowadzić do naszego wyginięcia. Krowa dobitnie pokazuje, że wszyscy jesteśmy zwierzętami, a szereg pozytywnych wartości, które często chcemy przypisać sobie jako „ludzkie”, tak naprawdę są „zwierzęce”.

Lombard (The Pawnshop) – bohaterami tego filmu są nie tylko Jola i Wiesiek i osoby, które z nimi pracują, czy nawet klientela tytułowego lombardu. Bohaterem jest również lombard sam w sobie. Miejsce spotkań, pełne przyjaźni i empatii, ale też świadectwo nieudanej transformacji gospodarczej. Tam gdzie wydaje się, że państwo zapomniało o swoich obywatelach, można znaleźć kopalnię dobroci i czułości, której tak bardzo nam potrzeba. Lombard to filmowy rollercoaster – na sali śmiech będzie przeplatał się ze łzami.

Anioły z Sindżaru (Angels of Sinjar) – film Hani Polak jest niezwykle aktualny, a zarazem ponadczasowy. Opowiada o ludobójstwie zapomnianym, które nie odbyło się na odległych kartach historii, tylko wciąż trwa. Oddanie reżyserki, silna więź, jaka łączy ją ze swoją bohaterką i bohaterem, transformuje tragedię w intymne przeżycie, które powinno poruszać i nauczać nas wszystkich.

Młody Platon (Young Plato) – tu spotykają się lżejsze filmy Kena Loach’a z serialem „Derry Girls”. W podzielonym konfliktem przeszłości Belfaście inspirujący nauczyciel próbuje przełamać spiralę przemocy. Odpowiedzią na przekazywaną z pokolenia na pokolenie nienawiść ma być filozofia i krytyczne myślenie. Okazuje się, że taka forma edukacji zdecydowanie może nas uratować.

Terytorium (The Territory) – to, że walka o prawa człowieka jest tożsama z walką o naszą planetę, nigdy nie było tak dobrze pokazane, jak w tym magicznym filmie osadzonym w amazońskiej puszczy. Plemię Uru-eu-wau-wau walczy o swoją ziemię i o przetrwanie, ale prowadzi tę wojnę za nas. Gdyby był to film fabularny, pochwalilibyśmy pewnie twórców za to, że narracja jest trafną metaforę naszych czasów – niestety ta metafora to nasza rzeczywistość.

Wulkan miłości (Fire of Love) – dawno nie oglądałem w kinie tak nieprzeciętnej historii miłosnej. Uczucie pomiędzy Katią i Mauricem wylewa się z ekranu, jak lawa z wulkanów, które pokochali i badali większość swojego życia. Zakochacie się w tym kunsztownie opowiedzianym za pomocą niesamowitych materiałów archiwalnych filmie, obiecuję!

https://www.youtube.com/watch?v=Yh5yTrzf10A

Pisklaki (The Fledglings) – Zosia, Kinga i Oskar żyją w internacie dla dzieci niewidomych i niedowidzących. Kamera płynie za nimi po salach szkoły, towarzyszy im z pełną czułością, gdy muszą poradzić sobie z wyzwaniami takimi, jak nauka czy tęsknota za rodzicami. Film Lidii Dudy krok po kroku staje się lekcją najczystszych i najbardziej podstawowych relacji międzyludzkich, o których często zapominamy. A dzieciaki z uczniów zamieniają się w ekranowych nauczycieli.

Skal (Skál) – scenerią filmu są malownicze Wyspy Owcze, gdzie w małej społeczności chrześcijańskiej młoda bohaterka filmu, Dania, powoli przestaje akceptować dwulicowość otaczającego ją świata. Planuje opublikować tomik wierszy, a film sam przeistacza się w rodzaj poematu. To opowieść o zakochaniu, dojrzewaniu, dochodzeniu do prawdy, tak na zewnątrz, jak i wewnątrz.

Dom z drzazg (House Made of Splinters) – tymczasowy dom dziecka na wschodzie Ukrainy, nieopodal linii frontu rosyjskiej agresji z 2014 roku. To miejsce, w którym panuje stan zawieszenia. Wojna nie jest tu nawet na drugim planie – choć podskórnie wiemy, że to, co dzieje się na ekranie, jest w dużej mierze jej skutkiem. Odpowiedzią na przemoc, alkoholizm i odrzucenie staje się ciepło i opiekuńczość. Ten delikatny portret wydobywa ze smutku, dając niezwykle potrzebną obecnie nadzieję.

Babi Jar. Konteksty (Babi Yar. Context) – perfekcyjnie skomponowana symfonia materiałów archiwalnych to marsz pogrzebowy, marsz wojsk i marsz zapomnienia. Mord w Babim Jarze, miejscu nabierającemu dziś kolejnego znaczenia, przedstawiony jest tu przez pryzmat nazistowskich i bolszewickich archiwów. Odsłaniają rolę, jaką odgrywa propaganda w społeczeństwie. To niezwykle aktualny obraz bólu i ludobójstwa, który na tle ostatnich dekad i teraźniejszości nie napawa optymizmem co do natury ludzkiej.